U schyłku XIX w. i na początku XX w. podstawowym produktem mięsnym w tradycyjnej kuchni śląskiej była wieprzowina. Bardzo popularne było hodowanie trzody chlewnej w gospodarstwach, a świniobicie w zależności od zamożności gospodarzy urządzano raz lub kilka razy w roku. Golonko wieprzowe to dolna część szynki lub łopatki wieprzowej odcięta wraz z kością.
Domowa musztarda – namoczyć gorczycę w occie winnym przez 48 godzin, odcedzić, zmielić gorczycę, dodać oliwę z oliwek, miód, sól, pieprz, połączyć ze sobą.
Golonka – umyć mięso, wytrybować kość, natrzeć musztardą, pozostawić na 24 godziny w chłodnym miejscu, warzywa pokroić w paski, podsmażyć na maśle, przyprawić, pozostawić do ostygnięcia. Przygotowaną golonkę nadziać warzywami, zszyć nitką, piec ok. 2 godziny w temperaturze 180oC.
Golonka opalamy, pozbawiamy kości i peklujemy (można kupić peklowane u rzeźnika) w zalewie z liści laurowych, ziela angielskiego, pieprzu, jarzynki i soli peklujących przez 12 godzin.
Golonko z indyka marynujemy w przyprawach i warzywach. Zamarynowane gotujemy do miękkości. Po ugotowaniu, przekładamy je do piekarnika, podsypujemy warzywami i zapiekamy. Mąkę, wodę i jajko zarabiamy w misce tworząc jednolite ciasto. Porcjując ciasto łyżką wrzucamy je do wrzącej osolonej wody. Ugotowane kluski przekładamy na patelnię ze stopionym masłem, chwilę przesmażamy. Młodą marchew gotujemy w osolonym wrzątku.
Gotowane golonko wieprzowe z ciaper kapustą: kapustę kiszoną trochę posiekać i ugotować z niewielką ilością wody z liściem laurowym i zielem angielskim. Ziemniaki gotujemy osobno, odcedzamy i zostawiamy wodę. Smażymy drobno posiekaną słoninę z cebulą pokrojoną w piórka. Dodać do ugotowanych ziemniaków i stłuc na purée.
Golonko bez kości trzeba zapeklować
Po trzech dniach go uwędzić, jak trzeba gotować
W wywarze po golonce kapustę dusimy
Cebulą, solą, pieprzem jeszcze przyprawimy...
Kapustę kiszoną parzymy na wrzątku, dodajemy grzyby przesmażone z cebulą, przyprawiamy. Z golonka usuwamy kość, robimy tzw. kieszeń, do której wkładamy przygotowaną kapustę. Całość obwijamy sznurkiem lub wkładamy do siatki masarskiej. Gotujemy z przyprawami ok. 1,5 godz.
